Lasami dookoła Włoszczowy

Szlak rowerowy „Lasami dookoła Włoszczowy”

Kolor szlaku: czerwony
Kolor łącznika: czarny                                                                           
Długość szlaku: 70 km
Długość łącznika: 7,5 km
Przebieg szlaku (razem z łącznikiem): Włoszczowa (Rynek) - Wola Wiśniowa - początek szlaku czerwonego - Szkółka Leśna w Koniecznie - Nieznanowice - Rząbiec - zbiornik wodny Budko - stawy Feliksówka - Belina - zbiornik wodny Biadaszek - stawy Kuźnica Stara i Kuźnica Nowa - Jamskie - Zmarłe - Kluczewsko - Komparzów - Kurzelów - grupa pomnikowych dębów Dronowe Niwy - Jeżowice - zalew Klekot - Czarnca - Kąty - początek czarnego łącznika - Wola Wiśniowa - Włoszczowa

W latach 1999-2001 Klub Turystyki Rowerowej „Ziemia Włoszczowska” opracował i wytyczył szlak rowerowy „Lasami dookoła Włoszczowy”. Po kilku latach, w skutek braku konserwacji, tabliczki z oznakowaniem uległy zniszczeniu i szlak w terenie praktycznie nie istniał. To było głównym powodem podjęcia w 2008 r. decyzji o odnowieniu trasy. Przy okazji wprowadzono korektę przebiegu, wynikającą z powstania od czasu wytyczenia szlaku dogodniejszych nawierzchni ścieżek leśnych. Postanowiono również szlak nazwać imieniem Bogusława Chowańca - nieżyjącego inicjatora jego powstania. Zadania odnowienia trasy rowerowej podjęły się instytucje: PTTK Oddział w Końskich, Nadleśnictwo Włoszczowa, Starostwo Powiatowe we Włoszczowie, Urząd Gminy Włoszczowa, przy wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego.

Szlak rowerowy „Lasami dookoła Włoszczowy” im. Bogusława Chowańca prowadzi przez najciekawsze i najpiękniejsze okolice Włoszczowy, głównie tereny leśne. Jest oznakowany kolorem czerwonym, a do jego początku można dojechać z Włoszczowy łącznikiem koloru czarnego.

Trasa posiada niepowtarzalne walory krajoznawcze, przyrodnicze i kulturowe. Pokonując szlak poznajemy historię i zabytki Włoszczowy, Nieznanowic, Kluczewska, Kurzelowa i Czarncy.

Dla średniozaawansowanych w jeździe na rowerze proponujemy pokonanie trasy w ciągu dwóch dni z noclegiem na terenie gminy Kluczewsko, gdzie znajdują się liczne gospodarstwa agroturystyczne lub etapowanie trasy, zgodnie z zamieszczonymi niżej propozycjami.  

Propozycje pokonywania szlaku w V etapach:

I etap - 25,6 km
Włoszczowa - Wola Wiśniowa - Szkółka Leśna w Koniecznie - Nieznanowice - Rząbiec - zbiornik wodny Budko - stawy Feliksówka - Włoszczowa

II etap - 29,4 km
Włoszczowa - Belina - zbiornik wodny Biadaszek - stawy Kuźnica Stara i Kuźnica Nowa  - Motyczno - Międzylesie - Włoszczowa

III etap - 32,2 km
Włoszczowa - Międzylesie - Motyczno - Jamskie - Zmarłe - Kluczewsko - Komparzów - Kurzelów - Danków Duży - Włoszczowa

IV etap - 28,8 km
Włoszczowa - Danków Duży - Kurzelów - grupa pomnikowych dębów Dronowe Niwy - Jeżowice - zalew Klekot - Łachów - Włoszczowa

V etap - 23,6 km
Włoszczowa - Łachów - Czarnca - Kąty - Wola Wiśniowa - Włoszczowa


SZCZEGÓŁOWY PRZEBIEG SZLAKU

ŁĄCZNIK do szlaku koloru czarnego – 7,5 km

Wyruszamy z parku na Placu Wolności, gdzie znajduje się tablica informacyjna o szlaku i figura św. Floriana z 1821 r. Jadąc prosto w kierunku Kielc mijamy: kościół p.w. Wniebowzięcia NMP z XVII w., plac z Pomnikiem Niepodległości, krzyż z napisem „Ofiara mieszkańców Włoszczówki 1902 r.” usytuowany przed budynkiem Szkoły Podstawowej nr 1.

Na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną skręcamy w prawo, a po chwili, na następnym skrzyżowaniu w lewo, mijając po drodze pomnik poświęcony żołnierzom AK i BCH poległym na ziemi włoszczowskiej. Jedziemy dalej prosto ul. Wiśniową. Mijamy budynek Starostwa Powiatowego, I Liceum Ogólnokształcącego i pomnik „Pamięci harcerzy poległych w latach 1939-1945”. Dalej przejeżdżamy obok cmentarza parafialnego, Zespołu Szkół nr 3 i obiektów OSiR-u – basenu i stadionu sportowego.

Jedziemy cały czas prosto w kierunku Woli Wiśniowej. Zachowując szczególną ostrożność przejeżdżamy przez przejazd kolejowy na trasie Kielce - Włoszczowa - Częstochowa. Po przejechaniu z Włoszczowy około 4,2 km docieramy do Woli Wiśniowej. Na pierwszym skrzyżowaniu skręcamy w prawo, następnie jedziemy prosto i na kolejnym skrzyżowaniu, przy kapliczce ufundowanej przez Karskiego w podziękowaniu za możliwość polowania w okolicznych lasach, skręcamy w lewo. Dalej szlak prowadzi cały czas prosto, najpierw między polami, później przez las. Po przejechaniu około 3,3 km docieramy do początku szlaku czerwonego (przy skręcie do Szkółki Leśnej w Koniecznie).

TRASA szlaku - koloru czerwonego – 70,0 km

Skręcamy w lewo, w szutrową drogę prowadzącą do Szkółki Leśnej w Koniecznie. Docieramy tam po przejechaniu około 1,5 km. Przy szkółce możemy się zatrzymać na dłużej i odpocząć pod drewnianą wiatą lub zapoznać się z ciekawostkami przyrodniczymi zamieszczonymi na tablicach znajdujących się na placu obok Leśnej Izby Edukacyjnej. Jest to pierwszy z przystanków zlokalizowanych na Leśnej Ścieżce Przyrodniczej "Poznajemy Las", której trasa przebiega w pobliżu.

Po odpoczynku ruszamy w dalszą drogę. Około pół kilometra dalej, zachowując szczególną ostrożność, przejeżdżamy przez drogę powiatową nr 0227T prowadzącą z Włoszczowy, przez Konieczno, do Dąbia. Kontynuujemy jazdę prosto dróżką między lasem i polami, następnie skręcamy w lewo, w las. Jazda odcinkiem leśnym nie trwa jednak długo. Wkrótce szlak prowadzi nas pomiędzy polami. W oddali widać zabudowania Nieznanowic. Przed wsią szlak odbija lekko w lewo. Docieramy do drogi asfaltowej. W tym miejscu należy skręcić w prawo. Kontynuując jazdę prosto, mijamy po naszej lewej stronie teren zabytkowego parku z pozostałościami zabudowań, w tym ruinami pałacu z II połowy XIX w. Po przejechaniu około kilometra docieramy do pomnika z napisem "Boże błogosław nam – ofiara mieszkańców Nieznanowic". W tym miejscu szlak skręca w lewo. Pokonując kilkaset metrów, dojeżdżamy do dogi wojewódzkiej nr 742 z Włoszczowy do Jędrzejowa. Ustępując pierwszeństwa nadjeżdżającym pojazdom, skręcamy w lewo, a następnie w prawo, w drogę prowadzącą w kierunku Rząbca. Do wsi docieramy po przejechaniu około 2 km.

Dojeżdżamy do miejsca, gdzie droga się rozwidla. Zgodnie z oznakowaniem należy skręcić w lewo, a następnie kontynuować jazdę prosto. Gdybyśmy jednak chcieli odpocząć, możemy skręcić w prawo. Niedaleko znajduje się budynek dawnej szkoły z placem, na którym urządzono ścieżkę edukacyjną z tablicami na temat roli pszczół i innych owadów zapylających pn. "Pszczółka Maja i przyjaciele". Jest tu również stojak na rowery oraz ławki. Po odpoczynku wracamy na szlak. Około siedemset metrów od rozwidlenia drogi znajduje się zbiornik wodny Budko. Od wiosny do jesieni można tu spotkać ptactwo wodne. W tych okolicach gniazdują żurawie. Jedziemy cały czas prosto drogą pożarową. Kolejnymi mijanymi na szlaku zbiornikami są stawy hodowlane Feliksówka. Tu również spotkamy różne gatunki ptaków, m.in. łabędzie, kaczki, rybołowy, czaple siwe oraz białe i wiele innych. Informacje o stawach i zamieszkujących ten teren zwierzętach zawarte są na tablicy informacyjnej. Po przejechaniu około 1,3 km docieramy do przejazdu kolejowego. W tym miejscu należy zachować szczególną ostrożność.

Kontynuujemy jazdę prosto. Droga prowadzi nas lekko w dół. Dojeżdżamy do skrzyżowania dróg pożarowych. W tym miejscu nasz szlak rowerowy łączy się z czarną trasą do uprawiania nordic walking. Skręcamy w prawo i podjeżdżamy pod lekkie wzniesienie. Na jego szczycie droga skręca w lewo. Zjeżdżamy z górki i wkrótce docieramy do kolejnego skrzyżowania dróg pożarowych. Z lewej strony dołącza do nas czerwona trasa nordic walking. Kilkaset metrów dalej widzimy tabliczkę wskazującą drogę do tablic pamiątkowych umieszczonych na metalowych krzyżach. Jedna z nich, wraz ze stojącą obok drewnianą kapliczką, wskazuje miejsce postoju, w dniu 27 lutego 1863 r., oddziału gen. Mariana Langiewicza i pochówku powstańców, druga oddalona kilkaset metrów dalej stoi w miejscu, gdzie niegdyś mieściła się gajówka Poraj, w której mieszkała 9-osobowa rodzina Kitów. W dniu 26 września 1943 roku Niemcy okrążyli budynek, wrzucili do środka granaty, oblali gajówkę benzyną i podpalili. Mieszkańcy spłonęli żywcem. Zarówno do pierwszej, jak i drugiej tablicy najłatwiej dotrzeć wczesną wiosną lub późną jesienią, gdy drzewa nie mają liści, a trawa i zarośla nie są wysokie.

Po przejechaniu kilometra, docieramy do obwodnicy Włoszczowy - drogi wojewódzkiej nr 786. Zachowując ostrożność przechodzimy na drugą stronę. Trasy nordic walking prowadzą dalej prosto, my skręcamy w prawo i kontynuujemy jazdę ścieżką rowerową, aż do skrzyżowania z drogą prowadzącą w kierunku Ostrowa.

Po dojechaniu do końca ścieżki rowerowej (skrzyżowanie z drogą w kierunku Ostrowa), zachowując ostrożność, przejeżdżamy przez drogę wojewódzką nr 786 na parking przy leśniczówce Leśnictwa Włoszczowa. Znajdują się tu dwie drogi prowadzące w głąb lasu, my wybieramy tą węższą prowadzącą początkowo wzdłuż ogrodzenia leśniczówki. Przed nami dość długi odcinek leśny. Pokonując go mijamy po drodze paśniki dla saren i jeleni, czy ciekawy okaz drzewa - sosnę rozpieracz, która ma interesujący kształt korony. W nieznacznej odległości od szlaku znajduje się zbiornik wodny Stawisko - siedlisko bąka, bociana czarnego, łabędzi i dzikich kaczek (około 3,2 km od leśniczówki).

Po przejechaniu niemal 7,5 km (od leśniczówki), docieramy do zbiornika wodnego Biadaszek, który podobnie jak pozostałe mijane na szlaku zbiorniki, jest siedliskiem wielu gatunków ptactwa wodnego. Można o nich przeczytać na ustawionej tu tablicy informacyjnej.

Skręcamy w prawo i jedziemy drogą powiatową nr 0256T przez około 2,5 km. Po dotarciu do skrzyżowania, przy którym stoi pomnik upamiętniający partyzantów AK poległych w zwycięskiej bitwie w dniu 28 października 1944 roku, skręcamy w lewo. Szlak prowadzi nas początkowo prosto, drogą z betonowych płyt, później skręca w lewo w drogę leśną. Wkrótce docieramy do stawów Kuźnica Stara i Kuźnica Nowa. Za stawami szlak skręca lekkim łukiem w lewo. Znajduje się tu miejsce odpoczynku z tablicą informacyjną o stawach.

Po odpoczynku jedziemy dalej lasem, przez około 2,5 km. Po pokonaniu tego dystansu docieramy do drogi asfaltowej i pierwszych zabudowań wsi Jamskie. Skręcamy w prawo, a następnie jedziemy cały czas prosto (po drodze przejeżdżamy przez wiadukt kolejowy na Centralnej Magistrali Kolejowej). Po dotarciu do skrzyżowania dróg, skręcamy w lewo. Później szlak prowadzi nas prosto, a następnie lekkim łukiem ponownie skręca w lewo, w kierunku wsi Zmarłe. Za wsią szlak skręca w prawo. Roztacza się stąd piękny widok na Pasmo Przedborsko-Małogoskie z wieżą przekaźnikową w  Dobromierzu.

Wkrótce docieramy do skrzyżowania z drogą powiatową 0251T Kluczewsko – Rudka. Skręcamy w lewo w kierunku Kluczewska. W tym miejscu czerwony szlak „Lasami dookoła Włoszczowy” łączy się ze szlakiem rowerowym koloru żółtego „Miejsca Mocy”. Do Kluczewska docieramy po przejechaniu około 2,5 km. Przejeżdżając przez miejscowość mijamy budynek Urzędu Gminy i park. Warto się zatrzymać w tym miejscu, by obejrzeć pozostałości zabudować podworskich - w tym spichlerz przypominający romantyczny zameczek. W parku jest też kilka drzew będących pomnikami przyrody, które warto zobaczyć.

Jedziemy dalej prosto i wkrótce docieramy do drogi wojewódzkiej nr 742. Zachowując ostrożność przejeżdżamy na drugą stronę i udajemy się w kierunku Komparzowa drogą powiatową nr 0245T. Docieramy tam po przejechaniu niemal 3 km. Kolejną miejscowością na szlaku jest Kurzelów. Po dojechaniu do skrzyżowania z drogą wojewódzką nr 785 należy skręcić w prawo (towarzyszący nam szlak rowerowy „Miejsca Mocy” skręca w lewo). Mijamy pokolegiacki kościół p.w. Wniebowzięcia NMP oraz cmentarz umiejscowiony na niewielkim wzniesieniu. Na szczycie wzniesienia stoi drewniana kaplica św. Anny.

Kilkadziesiąt metrów za cmentarzem skręcamy w drogę prowadzącą w lewo. Wkrótce docieramy do rozwidlenia dróg. Stoi tu pomnik z napisem „W tym miejscu dnia 29.V.1944 r. polegli w walce z żandarmerią żołnierze 27 PP Armii Krajowej pod dowództwem „Marcina”  Mieczysława Tarchalskiego i żołnierze III Kampanii Batalionów Chłopskich …”.

Pokonując odcinek leśny, mijamy po drodze grupę pomnikowych dębów „Dronowe Niwy”. Znajduje się tu miejsce odpoczynku z tablicą informacyjną o rosnących tu dębach. W nieznacznej odległości od szlaku znajduje się też rezerwat ornitologiczny „Ługi”. Jedziemy dalej. Droga w wielu miejscach jest piaszczysta, co sprawia, że musimy zejść z roweru i go prowadzić. Trzeba też zwracać szczególną uwagę na oznakowanie, by przypadkiem nie skręcić w którąś z przecinających szlak ścieżek.

Po przejechaniu około 8,5 km docieramy do miejscowości Jeżowice. Kontynuujemy jazdę prosto, mijając po drodze ciekawy okaz dębu. Za wsią skręcamy w prawo. Szlak prowadzi nas ścieżką między łąkami i lasem. Wkrótce docieramy do miejsca, gdzie ponownie szlak rowerowy „Lasami dookoła Włoszczowy” łączy się ze szlakiem rowerowym „Miejsca Mocy”. Dojeżdżamy do zbiornika wodnego Klekot, który latem jest miejscem wypoczynku i kąpieliskiem dla okolicznych mieszkańców. Przez cały rok chętnie korzystają z niego wędkarze. Warto zrobić sobie w tym miejscu krótki postój.

Po odpoczynku ruszamy w dalszą drogę. Szlak prowadzi nas w kierunku Łachowa, do którego jednak nie dojeżdżamy. Około kilometr od Klekotu szlak skręca w prawo w leśną dróżkę (natomiast szlak „Miejsca Mocy” prowadzi dalej, drogą asfaltową). Jedziemy przez las. Po dotarciu do torów kolejowych należy skręcić w prawo i dojechać do przejazdu kolejowego na trasie Kielce – Włoszczowa – Częstochowa. Pokonujemy go zachowując szczególną ostrożność. Wkrótce docieramy do kolejnych torów kolejowych, tym razem Centralnej Magistrali Kolejowej. Przejeżdżamy pod wiaduktem i kierujemy się do Czarncy. Po minięciu pierwszych zabudowań, dojeżdżamy do skrzyżowania, na którym trzeba skręcić w lewo. Na kolejnym skrzyżowaniu oznakowanie nakazuje nam skręcić w prawo, polecamy jednak, by jechać prosto. Niedaleko bowiem znajduje się Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP i św. Floriana, który ufundował Stefan Czarniecki. Naprzeciwko kościoła mieści się park (arboretum) z lipami stanowiącymi pomnik przyrody. Są tu ławeczki, na których można usiąść i odpocząć. Po odpoczynku wracamy na szlak. Kierujemy się w stronę miejscowości Kąty, mijając po drodze budynek Szkoły Podstawowej, w której znajduje się Centrum Edukacji i Kultury im. Stefana Czarnieckiego (Centrum można zwiedzać po wcześniejszej rezerwacji telefonicznej).

Zachowując ostrożność przejeżdżamy przez drogę wojewódzką nr 786, prowadzącą z Kielc do Częstochowy. Po przejechaniu około 2 km docieramy do miejscowości Kąty. Za wsią szlak ponownie prowadzi przez las. Około 2 km dalej jest ścieżka prowadząca na „Zwierzyniec”. Stoi tam pomnik upamiętniający 11 żołnierzy Armii Krajowej z oddziału Mieczysława Tarchalskiego „Marcina” poległych 19 marca 1944 roku oraz pomnikowy dąb szypułkowy objęty ochroną w 1996 roku. Droga nie jest jednak w żaden sposób oznakowana i łatwo się zgubić wśród leśnych ścieżek. Jedziemy prosto i wkrótce docieramy do drogi powiatowej nr 0229T. Skręcamy w lewo i po przejechaniu około 700 m docieramy do początku szlaku, zamykając pętlę. Łącznikiem koloru czarnego jedziemy do Włoszczowy, mijając po drodze Wolę Wiśniową.

Opisy do zdjęć:
1. Mapa Szlaku Rowerowego „Lasami dookoła Włoszczowy”, opracowanie P.W. Unimar
2. Logo Szlaku Rowerowego „Lasami dookoła Włoszczowy”
3. Oznakowanie Szlaku Rowerowego „Lasami dookoła Włoszczowy”, fot. Anna Suchanek
4a. Tablica o szlaku we włoszczowskim Rynku, fot. Milena Kowalczyk
4b. Tablica o szlaku przed budynkiem Starostwa Powiatowego we Włoszczowie, fot. Milena Kowalczyk
5. Rowerzyści jadący łącznikiem do szlaku „Lasami dookoła Włoszczowy”, fot. Anna Suchanek
6. Szkółka Leśna w Koniecznie, fot. Anna Suchanek
7. Fragment szlaku prowadzący przez pola uprawne, okolice Nieznanowic, fot. Anna Suchanek
8. Stawy Feliksówka, fot. Milena Kowalczyk
9. Fragment szlaku prowadzący przez las, okolice Włoszczowy, fot. Anna Suchanek
10. Fragment szlaku prowadzący przez las, dojazd do zbiornika Biadaszek, fot. Milena Kowalczyk
11. Pomnik w pobliżu Chotowa, upamiętniający partyzantów AK poległych w bitwie w dniu 28 października 1944 r., fot. Anna Suchanek
12. Stawy Kuźnica, fot. Milena Kowalczyk
13. Rowerzyści na placu przed Kościołem w Kurzelowie, fot. Milena Kowalczyk
14. Grupa pomnikowych dębów Dronowe Niwy, fot. Anna Suchanek
15. Pomnik hetmana Stefana Czarnieckiego przed budynkiem Szkoły Podstawowej w Czarncy, fot. Milena Kowalczyk
16. Kaplica cmentarna Wszystkich Świętych we Włoszczowie, fot. Milena Kowalczyk
17. Spichlerz w Kluczewsku, fot. Milena Kowalczyk
18. Kaplica cmentarna św. Anny w Kurzelowie, fot. Milena Kowalczyk
19. Park (arboretum) w Czarncy, fot. Milena Kowalczyk
20a. Centrum Edukacji i Kultury im. Stefana Czarnieckiego w Czarncy, fot. Milena Kowalczyk
20b. Centrum Edukacji i Kultury im. Stefana Czarnieckiego w Czarncy, fot. Milena Kowalczyk